انواع صندوقهاي سرمايه‌گذاري شامل موارد زير مي شوند:
صندوق قابل معامله در بورس (ETF) ؛
اين صندوقها مانند صندوقهاي معمولي هستند ولي مانند يک سهم در بازار سرمايه معامله و قيمت آن در نتيجه عرضه و تقاضا مشخص مي‌شود. در واقع بر خلاف صندوقهاي سرمايه‌گذاري مشترک که فقط در پايان روز و پس از محاسبه NAV ميتوان آنها را خريد و فروش نمود، اين صندوقها را ميتوان مانند سهام در طول روز معامله کرد. اين صندوقها داراي سبدي از اوراق بهادارند که بر اساس يکي از شاخص‌هاي معين بازار جمع‌آوري شده است. صندوقهاي قابل معامله تفاوت‌هايي با ساير صندوقها دارند.
- از تمام دفاتر کارگزاري‌ها و سامانه برخط معاملات قابل معامله هستند،
- ارزش خالص دارايي‌هاي آن به لحظه محاسبه و به اطلاع سرمايه‌گذاران مي‌رسد،
- سرمايه‌گذاري در ETF و خروج از آن بسيار آسان است،
علاوه بر دسترسي آسان به صندوقهاي قابل معامله، وجود بازاگردان جهت اطمينان از نقدشوندگي واحدهاي صندوق، نظارت سازمان بورس، متولي و حسابرس جهت صيانت از منافع سرمايه‌گذاران و اعلام لحظه‌اي NAV، مدت فعاليت نامحدود اين صندوقها نيز از مزيت‌هاي اين صندوق است.
صندوق سرمايه‌گذاري با درآمد ثابت؛
اين نوع صندوقها حداقل 90% از دارايي‌هاي خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکي، گواهي سپرده بانکي و ساير اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمايه‌گذاري مي‌نمايند. باقيمانده دارايي‌هاي صندوق نيز به اختيار مدير صندوق (تا سقف 10%) در بورس سرمايه‌گذاري مي‌شود.يک صندوق سرمايه‌گذاري با درآمد ثابت مناسب براي افرادي است که ريسک پذيري پاييني دارند. چرا که بيشتر سرمايه آن در دارايي‌هاي با درآمد ثابت سرمايه‌گذاري شده است. اين صندوقها در دوره هاي از قبل معين شده(مثلا ماهانه، ? ماه يکبار و يا 6 ماه يکبار) به سرمايه‌گذاران خود سود پرداخت مي‌کنند. قابليت نقد شوندگي آنها نيز بالاست. يعني شما به راحتي مي‌توانيد واحدهاي صندوق خود را به پول نقد تبديل کنيد. در نهايت اينکه اين صندوقها معمولا بازدهي بيشتري نسبت به بانک دارند.پس براي افراد کم ريسک که پول خود را در بانک نگهداري مي‌کنند يک گزينه جذاب به شمار مي روند.
صندوق سرمايه‌گذاري نيکوکاري؛
يکي از انواع صندوقهاي سرمايه‌گذاري، صندوق سرمايه‌گذاري نيکوکاري مي‌باشد. اين صندوقها با هدف استفاده از منابع مالي در راستاي اهداف انسان دوستانه صورت مي‌پذيرد. از اين طريق ميتوان با ايجاد يک جريان نقدينگي مداوم به پيشبرد اهداف نيکوکارانه دست يافت. تنها تفاوت اين نوع از صندوق با ديگر صندوقها در داشتن رکن مدير اجرا مي‌باشد که مسئوليت صرف منافع در راستاي هزينه‌هاي پيش‌بيني شده در اميدنامه صندوق را بر عهده دارد. در اين نوع صندوق سه نوع مشارکت و سرمايه‌گذاري براي افراد نيکوکار در نظر گرفته شده است:
- فرد نيکوکار اصل پول و منافع حاصل از آن را به صندوق جهت تحقق اهداف نيکوکارانه مي‌بخشد،
- اصل پول متعلق به فرد نيکوکار بوده و منافع حاصل از آن به صندوق جهت تحقق هدف مزبور تعلق مي‌گيرد (نيکوکار در هر زمان ميتواند اصل پول خود را از صندوق برداشت نمايد).
- اصل پول تا 30 درصد منافع حاصله متعلق به نيکوکار و مابقي به مدير اجراي صندوق در جهت تحقق امر نيکوکارانه تعلق مي‌گيرد.
صندوق سرمايه‌گذاري در سهام؛
اين نوع از صندوق ها حداقل 70% از دارايي‌هاي خود را در سهام سرمايه‌گذاري مي کنند.30% باقيمانده نيز به اختيار مدير صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکي و يا ساير اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمايه‌گذاري مي شود. اين کار باعث مي‌شود که ريسک اين نوع صندوقها نسبت به صندوقهاي با درآمد ثابت بيشتر شود. به دليل اينکه بخش زيادي از دارايي‌هاي اين نوع صندوق در بورس سرمايه‌گذاري مي شود، در نتيجه اين نوع از صندوقها حداقل سود تضمين شده ندارند. اين صندوق ها بيشتر مناسب افرادي هستند که قصد سرمايه‌گذاري در بورس را دارند، اما فرصت و يا اطلاعات کافي براي اين کار را ندارند. با سرمايه‌گذاري در اين نوع صندوقها سرمايه شما توسط يک تيم تحليلي با مديريت حرفه‌اي و آشنا به مسائل مالي و سرمايه‌گذاري، در بورس سرمايه‌گذاري مي شود. اما از طرف ديگر اين قابليت را دارند که نسبت به صندوقهاي سرمايه‌گذاري با درآمد ثابت، بازدهي بيشتري را نصيب سرمايه‌گذاران کنند. مثلا در مواقعي که وضعيت بورس مناسب است، ميزان بازدهي و سودآوري اين صندوق ها نسبت به صندوق هاي با درآمد ثابت قابل مقايسه نيست.
صندوق سرمايه گذاري مختلط؛
اين نوع از صندوقها حداکثر 60% از دارايي خود را در سهام سرمايه‌گذاري مي‌کنند. حداقل 40% از دارايي صندوق نيز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپرده هاي بانکي سرمايه‌گذاري مي‌شود. که اين درصد بين اوراق و سهام قابل تغيير مي‌باشد. به صورت کلي ميتوان گفت اين نوع از صندوق هاي سرمايه‌گذاري از منظر سطح ريسک بين ? نوع صندوق با درآمد ثابت و صندوق سرمايه‌گذاري در سهام قرار مي‌گيرند. سرمايه‌گذاري در اين نوع از صندوقها به افراد با سطح ريسک متوسط توصيه مي‌شود. اين صندوق ها نيز پتانسيل بازدهي بيشتر نسبت به صندوقهاي درآمد ثابت را دارند. ولي به دليل سرمايه‌گذاري بخشي از دارايي‌ها در سهام، حداقل سود تضمين شده ندارند.
صندوق سرمايه‌گذاري تنها در اوراق بهادار؛
اين نوع از صندوقها حداکثر 60 درصد از دارايي‌هاي خود در گواهي سپرده و سپرده‌هاي بانکي سرمايه‌گذاري مي‌نمايند و باقيمانده وجوه خود را در انواع اوراق بهادار داراي مجوز انتشار از سازمان بورس، منتشره از طرف يک ناشر و يا تضمين شده توسط يک ضامن سرمايه‌گذاري مي‌نمايند. ريسک و بازدهي اين صندوقها نيز همانند صندوقهاي سرمايه‌گذاري در اوراق بهادار مي‌باشد.
صندوق سرمايه‌گذاري جسورانه (VC FUND)؛
سرمايه‌گذاري جسورانه (Venture Capital) يک مدل سرمايه‌گذاري براي راه‌اندازي کسب و کارهاي نوپا و شرکت‌هاي کوچک با پتانسيل رشد بلندمدت است، در واقع اين نوع سرمايه‌گذاري منبع بسيار مهمي براي راه‌اندازي کسب‌و‌کارهايي است که کوچک‌تر از آن هستند که بتوان دسترسي مناسب به بازار سرمايه يا بانک‌ها داشته باشند و عمدتا از ريسک بالا و به‌تبع بازدهي مورد انتظار بالايي براي سرمايه‌گذار برخوردارند.
صندوقهاي سرمايه‌گذاري جسورانه در واقع صندوقهاي سرمايه‌گذاري هستند که پول سرمايه‌گذاراني که به دنبال داشتن سهام در کسب و کارهاي نوپا (استارت آپ‌ها) و کسب و کارهاي کوچک و متوسط هستند و پتانسيل رشد بالايي دارند را با ايجاد پرتفوي مديريت مي کنند. اين نوع از سرمايه‌گذاري ها سرمايه‌گذاري هايي با بازده و ريسک بالا محسوب مي شوند.
سرمايه گذاري جسورانه يا خطرپذير(venture capital) نوعي از تامين مالي براي سهام شرکت(equity financing) است که به کارآفرينان و شرکت‌هاي کوچک توانايي کسب و تامين منابع مالي را مي دهد. صندوق هاي سرمايه گذاري جسورانه ابزار سرمايه‌گذاري براي سهام شرکت ها بصورت خصوصي هستند که به دنبال سرمايه‌گذاري در بنگاه هايي هستند که بازده و سوددهي بالايي دارند و البته به واسطه ماهيت فعاليت و نوآوري که انجام مي دهند، ريسک سرمايه گذاري بالايي نيز دارند. اين صندوق ها و سرمايه گذاري روي سهام شرکت ها بر مبناي اندازه، دارايي و سطح و مرحله توسعه محصول شرکت انجام مي شود.
صندوق هاي سرمايه گذاري جسورانه از اين حيث از صندوق هاي سرمايه گذاري مشترک متفاوتند که بر روي انواع خاصي از سرمايه گذاري که روي محصولات و شرکت هاي نوپا است، تمرکز دارند. تمامي بنگاه هايي که سرمايه گذاري جسورانه دريافت مي کنند، پتانسيل رشد بالايي داشته، ريسکي هستند و افق سرمايه گذاري بلند مدتي دارند. اين صندوق ها معمولا نقش فعالي در اين سرمايه گذاري و شرکت نوپا دارند و معمولا در هيئت مديره کرسي در اختيار داشته و مشاوره مي دهند.
معمولا اين صندوق ها روي چندين کسب و کار نوپا و مخاطره پذير سرمايه گذاري کرده به اين اميد که حداقل يکي از آنها رشد و سوددهي/بازده بالايي داشته باشد که در مجموع و به طور متوازن بازده صندوق سرمايه گذاري جسورانه/مخاطره پذير متوسط يا بالا باشد.
صندوق سرمايه‌گذاري پروژه ؛
صندوق سرمايه‌گذاري پروژه ابزاري براي تأمين مالي از طريق سرمايه يا حقوق صاحبان سهام (Equity) است که با اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار تأسيس شده و به جمع‌آوري سرمايه از عموم و تخصيص آن به سرمايه‌گذاري در ساخت و تکميل پروژه معين اشاره شده در اميدنامه و طرح توجيهي صندوق، مي‌پردازد. در اين نوع صندوقها سرمايه‌گذاران مستقيماً در منافع حاصل از اجراي پروژه سهيم مي‌شوند. هر صندوق پروژه مختص يک پروژه بوده و موضوع صندوق ساخت و تکميل پروژه و سپس پايان يافتن فعاليت صندوق و تقسيم عوايد حاصل از اجراي پروژه با توجه به ساختار پيش‌بيني شده در طرح توجيهي صندوق است.
افزايش سرمايه سريع‌تر و آسان‌تر، عدم لغو پروژه به دليل کمبود منابع مالي، امکان تأمين مالي بلند مدت، معافيت مالياتي در خريد و فروش واحدها تا زمان بهره‌برداري، وجود بازارگردان و نقدشوندگي واحدها، اطمينان از خرج‌کرد آورده نقدي سرمايه‌گذاران در ساخت پروژه و اطلاع‌رساني دقيق و به‌موقع از وضعيت مالي و فيزيکي پروژه دلايلي است که باعث مي‌شود صاحبان پروژه‌ها از صندوق پروژه استفاده کنند و سرمايه‌گذاران ترغيب شوند تا در پرتفوي سرمايه‌گذاري خود، واحدهاي سرمايه‌گذاري اين صندوقها رو داشته باشند.
صندوق سرمايه‌گذاري در اوراق بهادار مبتني بر طلا؛
صندوق سرمايه گذاري طلا(Gold Funds) نيز يکي از انواع صندوق هاي سرمايه گذاري قابل معامله در بورس است که در بسياري از کشورهاي دنيا وجود دارد. هدف از تشکيل و راه اندازي صندوق هاي سرمايه گذاري طلا تشکيل يک پرتفوي از دارايي هاي مبتني بر طلا است. مزايا و فوايد تشکيل صندوق هاي سرمايه گذاري طلا به شرح زير هستند:
- هدف از تشکيل و مزيت چنين پرتفوي کاهش ريسک مربوط به خريد و فروش طلا است که يک سرمايه گذار معمولي ممکن است متحمل شود.
- دومين مزيت براي سرمايه گذاران خرد که شايد نتوانند يک شمش طلا بخرند، مي توانند با مبلغ کمتري روي طلا سرمايه گذاري کنند، ضمن اينکه وجود پرتفوي در اين صندوق ها ريسک ضرر آنها را کاهش مي دهد.
- سومين مزيت صندوق هاي سرمايه گذاري طلا کاهش ريسک و خطرات نوسانات ناشي از بي ثباتي سياسي، اقتصادي و جغرافيايي نيز از ديگر مزاياي اين صندوق هاي سرمايه گذاري مشترک طلاست.
- چهارمين مزيت صندوق هاي طلا عدم نياز به نگهداري فيزيکي طلا و جواهرات است. بويژه اگر اين سرمايه گذاري ها روي طلا زياد باشد؛ براي مثال فرض کنيد که شما يک ميليارد روي طلا سرمايه گذاري کرديد، که نگهداري آن حداقل يک کيف کوچک نياز دارد ضمن اينکه مکاني امن نيز بايد براي نگهداري اين حجم ازطلا فراهم کنيد.
بسته به اينکه موسسان اين صندوق روي کدام يک از انواع دارايي هاي مرتبط با طلا سرمايه‌گذاري کرده باشند، بازده اين صندوق ها و ارزش اوراق اين صندوق ها متغير است.
